Byrstio swigod y gwynt
Mae hwn yn fideo hynod ddiddorol sy'n nodi pam nad yw pŵer gwynt yn ateb i bob problem ynni fel y dywedir wrthym:
Yn benodol mae'n dangos bod a) pŵer gwynt yn ddrytach na mathau eraill o ynni; b) mai dim ond os yw datblygiadau'n cael eu cymhorthdalu'n helaeth y mae'r achos economaidd drosto yn gwneud synnwyr; ac c) wrth i gymorthdaliadau ostwng, felly hefyd y mae'r achos buddsoddi dros bŵer gwynt - ynghyd â phrisiau cyfranddaliadau cwmnïau yn y sector. Mae'r fideo yn ymdrin ag ynni gwynt ar y môr ond mae'r sefyllfa gydag ynni ar y tir yn union yr un fath.
Dim ond cwpl o enghreifftiau o'r fideo. Mae TPI Composites Inc. yn gwmni o'r Unol Daleithiau sy'n gwneud llafnau gwynt cyfansawdd ar gyfer tyrbinau. Ym mis Chwefror 2021 cyrhaeddodd ei bris cyfranddaliadau uchafbwynt o $70 y gyfran – heddiw mae'n masnachu tua 75-80 sent y gyfran, gostyngiad o 99%.
Ørsted A/S, cwmni o Ddenmarc, yw datblygwr prosiectau gwynt alltraeth mwyaf y byd. Ym mis Ionawr 2021 roedd yn werth 1351 kroner y gyfran – nawr mae'n werth tua 306 kroner. Mae ymhell dros dri chwarter o'i werth wedi'i ddileu, wrth i fuddsoddwyr sylweddoli na all llywodraethau fforddio cefnogi ynni adnewyddadwy gyda chymorthdaliadau afrealistig mwyach.
Mae hyn yn codi cwestiwn diddorol. Mae cynlluniau Galileo Empower yn cael eu hariannu gan reolwyr buddsoddi yn Awstralia a Seland Newydd, sydd â chyfrifoldeb am arian eu cleientiaid – pensiynau pobl gyffredin yn bennaf. Os ydyn nhw'n gwneud eu gwaith, maen nhw eisoes yn gwybod bod yr elw ar y datblygiadau dyfalu hyn (nid oes gan gynllun Mynydd Mawr gysylltiad grid wedi'i gynllunio hyd yn oed) rywle rhwng simsan a dim byd o gwbl.
Pryd maen nhw'n mynd i weithredu ar y sylweddoliad hwnnw? Pa mor fawr all y swigen dyfu cyn iddi ffrwydro?